Ken tikchiwat chilmul

Muita ajwiak, o te?

Muchi tik Kuskatan kimatit tay ne chilmul wan kimatit ka ajwiak. Tiwelit tikwat iwan se tamal wan nusan iwan miak clasej takwal. Tik Nawat yaja itukay chilmul ush chilmultal. Su tikneki tikekchiwa, te uij. Tiawit tikitat ken tikchiwat.

Tay timunekit

• se wey tumat
• se shunakat nian wey nian chikitik
• tajku chil
• chiupi culantroj
• ne iayu se limon
• istat
• chilistak

Ken tikekchiwat

Achtu, tikujkutunat ne tumat wan ne shunakat. Tikishtiliat ne iish ne chil (su te, yaja sujsul kukuk!) wan tikujkutunat nusan. Tiktaliat ne tumat, ne shunakat, ne chil wan ne culantroj ijtik se wajkal wan tikmamaliat. Kwakuni, tiktaliliat ne istat, ne iayu limon wan ne chilistak. Tiktaliat tik ne sesekal anka tajku horaj pal seseya, wan nemia.

• chilistak pimienta (= "chile blanco")
• chilmul, chilmultal chilmol
• culantroj cilantro
• -ekchiwa preparar
• -ish semilla (también "ojo")
• -ishtilia quitar
• istat sal
• -kujkutuna trocear, cortar en pedacitos
• kukuk picante
• limon limón, lima
• -mamalia mezclar
• muita se ve
• nemia ya está
• sesekal refrigeradora (neologismo hecho de sese(k) 'frío' + kal 'casa')
• seseya enfriarse
• shunakat cebolla
• -talilia ponerle, añadir
• ush o